در نشست سوم ارایه مقالات همایش بانکداری نوین و نظامهای پرداخت، سه مقاله ارایه شد.
به گزارش روابط عمومی
پژوهشکده پولی و بانکی، این نشست با حضور هیات رییسه دکتر اعظم احمدیان و دکتر مهدی نوری برگزار شد.
در ابتدای این نشست، مقاله «شناسایی عوامل توسعه رگتک در صنعت فناوری مالی ایران با رویکرد تحلیل مضمون» توسط مریم کریمی داویجانی ارایه شد.

در این مقاله عنوان شد که فناوری مقرراتی یا رگتک امکان سادهسازی و بهبود فرآیندهای نظارتی را با بهرهگیری از فناوریهای نوین برای موسسات مالی و نهادهای تنظیم گری فراهم کرده و مزایایی مانند کاهش هزینه های انطباق، مدیریت ریسک و افزایش بهرهوری را برای آنها به ارمغان آورده است. باتوجه به نوپا بودن استفاده از فناوری مقرراتی در کشور ما، این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر توسعه رگتک در صنعت فناوری مالی انجام شده است. داده های پژوهش از مصاحبه ها و گزارشهای مربوط به رگتک در رسانههای تخصصی صنعت گردآوری شده و برای تجزیه و تحلیل نظرات خبرگان و متخصصان از رویکرد تحلیل مضمون و نرمافزار MAXQDA استفاده شده است. براساس نتایج این پژوهش، شش مضمون فراگیر شامل تنظیمگری، آمادگی زیستبوم، سیاستگذاری، ارزش ادراکشده، وجود دانش و فرهنگ و سرمایهگذاری بهعنوان عوامل توسعه رگتک در صنعت فناوری مالی ایران شناسایی شدند. نتایج این پژوهش میتواند در برنامهریزی برای رشد فناوری مقرراتی، اتخاذ سياستهاي مناسب توسعهای، تدوین نقشهراه و تدارک برنامههای آموزشی و پژوهشی به کار گرفته شود.

در ادامه مقاله «تحلیل سیاست کیفری حاکم بر بانکداری الکترونیک در قانون جدید بانک مرکزی» توسط دکتر محمدرضا فرهمند ارایه شد.
در این مقاله عنوان شد که عدم وجود زیرساختهای تقنینی در حوزه نظامهای پرداخت و فرسودگی بنیانهای قانونی در حوزه پولی و بانکی، قانونگذار را بر آن داشت تا در قالب قانون جدید بانک مرکزی، پنجره جدیدی در مسیر ارتقای صنعت بانکداری در کشور بگشاید؛ هدف این پژوهش تحلیل سیاست کیفری جدید ناظر بر مدیریت پدیده های مجرمانه در حوزه بانکداری الکترونیک و تعیین راهکارهای جلوگیری از کژروی اشخاص تحت نظارت در این حوزه بر مبنای آنالیز احکام مندرج در قانون جدید بانک مرکزی است. لذا این مقاله بر آن است تا با روش تحلیلی و توصیفی به روش کتابخانه ای و با بررسی مقایسه ای با سایر نظامهای حقوقی، با بهره گیری از تجربیات عملی نگارنده در حوزه حقوق بانکی، ساختارهای نوین تقنینی در این خصوص را از منظر علوم کیفری تحلیل نماید. سیاستگذار هر چند در قالب قانون جدید بانک مرکزی نسبت به رفع بسیاری از چالشها و نواقص نظام تقنینی کشور اقدام و به بسیاری از مجادلات حقوقی و کیفری در این خصوص خاتمه داده است؛ لیکن به رغم درانداختن طرحی نو در حوزه مدیریت پدیده های مجرمانه در حوزه بانکداری الکترونیک، ساختار جدید کیفری حاکم بر نظامهای پرداخت نیز از منظر انطباق با قواعد دادرسی عادلانه، استانداردهای علوم جنائی و ضوابط کیفرشناسی با نواقص و ضعفهای عدیده ای مواجه بوده و مستلزم اصلاح است.
همچنین مقاله سوم با عنوان «شناسایی تراکنشهای مشکوک پولشویی با استفاده از یادگیری بازنمایی گراف» به قلم زهرا نوراله و دکتر محسن رضوانی ارایه شد.
در این مقاله عنوان شد که پولشویی به عنوان یکی از جرائم مالی بزرگ، چالشی جدی برای سیستمهای مالی در دهههای اخیر بوده است. با توجه به پیچیدگی و پویایی این فعالیتها، شناسایی و جلوگیری از آن نیازمند روشهای پیشرفتهای است. در این پژوهش، با استفاده از یک چارچوب نوآورانه در سه مرحله، شناسایی زیرشبکههای مشکوک در تراکنشهای مالی به منظور کشف پولشویی مورد بررسی قرار میگیرد. در مرحله اول، پیشپردازش و مدلسازی دادههای تراکنش انجام شده تا گراف جهتدار تراکنشهای مالی ایجاد گردد. در مرحله دوم، با استفاده از الگوریتمهای تشخیص انجمن، ابرگرههای حساب مشتریان مشخص میشود. بر اساس ماتریس عضویت و روابط عضویت حسابهای مشتریان در انجمنها، گراف «گروه تراکنش» تولید میشود. در ادامه ویژگیهای ساختاری، جریان مالی و تعبیه زیرگراف متناظر با هریک از انجمنها برای گراف گروه تراکنش بدست میآید، تا با استفاده از ویژگیهای استخراج شده و الگوریتمهای یادگیری عمیق، زیرشبکههای مشکوک در گراف گروه تراکنش بر اساس الگوهای آموخته شده در مرحله سوم شناسایی گردد. اثربخشی مدل پیشنهادی، با استفاده از دادههای تراکنش مالی از بانک آنلاین رومانیایی لیبرا، با شناسایی فعالیتهای پولشویی مشکوک در یک دوره سه ماهه، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشاندهنده بهبود قابل توجهی نسبت به پژوهشهای پیشین است، بهرهگیری از الگوریتمهای شناسایی انجمن و رویکردهای مبتنی بر قوانین برای تحلیل و ایجاد گراف گروه تراکنش، به منظور شناسایی رفتارهای گروهی و سازمانیافته مشکوک در تراکنشهای بانکی، از نوآوریهای این پژوهش میباشد. این دستاوردها میتواند به بهبود امنیت و کاهش ریسکهای مرتبط با فعالیتهای غیرقانونی در سیستمهای مالی کمک کند.